Het schaduwjaar – Kim Liggett

Het Schaduwjaar door Kim Liggett
Uitgever: Van Goor | September 2019
Genres: Young Adult, Thriller, Sciencefiction, Dystopia
Aantal pagina's: 399
ISBN: 9789000369768
Uitgave: Paperback, ARC
Goodreads

Niemand praat over het genadejaar. Het is verboden.

Meisjes krijgen hun hele leven te horen dat ze de kracht hebben om mannen te verleiden en andere vrouwen gek te maken van jaloezie. Men gelooft dat de huid van jonge vrouwen een krachtig extract afstoot. Daarom worden ze voordat ze zestien jaar worden verbannen naar de wildernis, zodat ze gezuiverd en klaar voor het huwelijk kunnen terugkeren. Maar niet iedereen zal het overleven.

Tierney James droomt van een beter leven: een samenleving die geen vrienden en vrouwen tegen elkaar opzet. Maar als haar eigen genadejaar dichterbij komt, realiseert ze zich al snel dat de extreme leefomstandigheden daar niet haar grootste probleem zullen zijn. Het zijn ook niet de stropers die zich in het bos schuilhouden; mannen die wachten op hun kans om een van de meisjes te vermoorden en zo hun fortuin te maken op de zwarte markt. De grootste bedreiging voor de genadejaarmeisjes zijn ze zelf.

Elk jaar zijn er wel een aantal boeken waar ik enorm naar uitkijk. Het Schaduwjaar was ook zo’n boek. Kim Liggett’s verhaal klonk zo tof dat mijn eerste gedachte was ‘dit wordt dé nieuwe young adult hype’. Daar verlang ik namelijk al een tijdje naar en dit klonk als de ultieme mix tussen thriller, young adult en een vleugje dystopie. Toen ik een vooruitexemplaar mocht ontvangen, besloot ik dan ook om alles uit mijn handen te laten vallen om aan dit boek te kunnen beginnen. Dat bleek maar goed ook: vanaf de allereerste pagina had het boek me in zijn greep.

Ieder meisje weet dat zij de kracht hebben om mannen te verleiden en andere vrouwen gek te maken van jaloezie. Iedereen weet namelijk dat jonge vrouwen barsten van de magie. En daarom moeten ze rond hun zestiende een jaar verbannen worden naar de wildernis. Daarna komen ze zonder magie, gezuiverd en klaar voor het huwelijk terug. Mits je het overleefde natuurlijk. Praten over het genadejaar is verboden.

Tierney James bereid zich voor op haar Genadejaar. Ze weet dat ze niet als bruid uitgekozen zal worden en heeft al besloten waar ze wil gaan werken. Gelukkig heeft ze van haar vader heel wat overlevingstips geleerd, heeft ze een pienter stel hersens en dromen over een samenleving waarin vrienden en vrouwen niet tegen elkaar worden opgezet. Naarmate haar jaar dichterbij komt, beseft ze dat het grootste gevaar niet in de stropers of het overleven in de wildernis ligt, maar de manier waarop de meisjes tegen elkaar kijken. Zal zij haar jaar overleven?

Al vanaf het begin zal je merken dat Het Schaduwjaar niet bepaald zachtaardig met z’n lezers om zal gaan. De hele setting is zo verontrustend dat ik meteen compleet geïntrigeerd was. De samenleving in dit boek is heel duidelijk opgebouwd: vrouwen zijn in de meerderheid, mannen zijn bang voor de magie van vrouwen en vrouwen hebben een bepaalde rol te vervullen. Als ze geen kinderen kunnen krijgen of niet mooi genoeg zijn om als bruid gekozen te worden, dan moeten ze maar gaan werken. Ze moeten allemaal voorbeeldig zijn in gedrag en uiterlijk en ook zo veel mogelijk binnen een bepaalde standaard leven.

Nu denk je misschien: dit is totaal niet realistisch, het is al lang niet meer zo: dit is onjuist. Op duizenden plekken op aarde wordt de vrouw nog gevreesd of behandeld als een mindere. De samenleving die wij nu hebben, waar mannen en vrouwen een soort van gelijk zouden moeten zijn, vertoont nog steeds patriarche invloeden. De status van een vrouw is nog steeds heel wankel. Probeer maar eens met een man over ongesteldheid te praten: in vele gevallen is dat echt taboe. Dit soort mysteries rondom het vrouwelijke lichaam worden in deze wereld afgedaan als magie die mannen gek kan maken.

Het Schaduwjaar is dus niet voor watjes. Er gebeuren behoorlijk heftige dingen. Waar ik jaren terug bij De Hongerspelen dacht: dit zou maar gebeuren! Dacht ik dat bij dit boek ook. Daarnaast kon het zomaar al gebeurd zijn… Of in de heel nabije toekomst afspelen.

Sprake van sciencefiction is er niet. Het is lastig om dit boek echt in een tijdsperiode te plaatsen en dat maakt het misschien wel zo realistisch. Dit zou zomaar gisteren, vandaag of morgen kunnen gebeuren en dat is eng. Wat die meisjes meemaken en vooral waarom, dat zette me echt aan het denken. Het kroop onder mijn huid en liet me niet meer los. Ik bleef er maar aan denken, zo indrukwekkend vond ik dit boek. Daarnaast is het verhaal ook nog eens heel erg spannend, hoop je constant op een goede afloop én zit er een vleugje romantiek in, zonder dat dit het verhaal overneemt.

Ik snap wel dat lezers misschien bang zijn dat mannen worden neergezet als vreselijke monsters. Mannen slecht, vrouwen goed. Dit is NIET het geval. Sterker nog, het overgrote deel van de mannen in dit boek zijn juist ontzettend goed. Het verhaal gaat meer over wat vrouwen elkaar aan kunnen doen als zij in een bepaalde hoek worden geduwd. Het is een feministisch verhaal, maar absoluut geen boek over mannen-haat!

Voor mij was het boek spannend van begin tot einde. Ik genoot van alle plotwendingen en hoe meesterlijk ik alles in elkaar vond zitten. Het werd prachtig verteld en is niet alleen maar ruw: het boek is ook kwetsbaar en fragiel. De bloemensymboliek – welke een grote rol speelt – is duidelijk, zij het toch subtiel, aanwezig.

Het schaduwjaar is een van de meest intense young adults die ik ooit heb gelezen. Het is intens, spannend vanaf de allereerste pagina en hield me in z’n greep. Wát een boek.

Het Schaduwjaar durft grenzen op te zoeken en daar overheen te gaan. Ik vond het een prachtig boek met duidelijke boodschappen, genoeg spannend, intrigerende personages en bovenal zat het meesterlijk in elkaar. Dit is een boek waar ik al een tijdlang naar verlang.