Met de komst van het ebook is er een hele nieuwe wereld opengegaan. We kunnen nu – zonder veel gewicht mee te zeulen – elk moment van de dag een boek openslaan en genieten van allerlei mooie werelden. Het aanschaffen van een digitaal boek is zo gedaan en kan in vele gevallen ook via je reader of telefoon. Toch heeft het digitaal lezen ook een keerzijde: het illegaal verspreiden van ePubs. Niet iedereen lijkt te beseffen dat wanneer jij een gratis bestand ‘steelt’ of doorgeeft*, heel veel mensen heel veel geld mislopen. Mensen die ook moeten leven, die ook een gezin hebben om te onderhouden. Daarom wil ik het vandaag hebben over een heel ouderwetse manier van goedkoop lezen: lenen bij de bibliotheek.
Naast dat je fysieke boeken kunt lenen, zijn er ook duizenden ebooks te leen bij de bibliotheek; geheel gratis! Voor mensen die veel lezen is dat een goedkope uitkomt en, niet geheel onbelangrijk: ook nog eens volledig legaal. Ik ben zelf een groot fan van de bibliotheek en ook ontzettend blij dat ik er mag werken. Ik zie nu bijna elke zaterdag zo veel toffe boeken langskomen. En van sommige boeken vind ik het heel bijzonder om te zien hoe vaak ze gelezen worden.
Maar goed, terug naar het verdienmodel achter biebboeken. Ik denk dat veel mensen niet weten dat auteurs en vertalers door middel van het uitlenen van bibliotheekboeken ook geld verdienen. Waarschijnlijk niet evenveel als bij de verkoop van een fysiek exemplaar of ebook, maar wel een x bedrag per uitgeleend boek. Misschien heb je het wel eens bij schrijvers zien langskomen, dat ze een overzichtje plaatsen hoe vaak hun boeken zijn uitgeleend. Bij elk uitgeleend boek krijgt een schrijver, vertaler, journalisten of uitgever ook een klein bedrag. Dit heet het leenrechtstelsel, een wet die sinds 1996 regelt dat schrijvers geen inkomsten mislopen omdat boeken geleend worden (omdat mensen het boek meestal niet achteraf kopen). Deze wet zorgt er voor dat leners moeten betalen voor hun lidmaatschap, maar zorgt er ook weer voor dat onze grote passie kan blijven bestaan.
Mocht jij dus een boek willen lenen en hem niet willen kopen, leen hem dan alsjeblieft van de bibliotheek. Niet alleen hou je dan het fantastische concept van de bibliotheek – en dus het leesplezier van duizenden mensen – in stand, je zorgt er ook voor dat auteurs ‘gewoon’ hun inkomsten krijgen en kunnen blijven doen wat ze doen. De bibliotheek is in vele gevallen echt niet meer dat stoffige gebouw met alleen maar oude boeken. Je kunt ebooks lenen, boeken laten bestellen en boeken uit een andere locatie laten ophalen. Hulde voor de bibliotheek en hulde voor iedereen die kiest voor de bibliotheek in plaats van de illegale downloadknop.
Meet weten over het leenrechtstelsel? Lees dan de website van lira.
* In tegenstelling tot het aanschaffen van een fysiek exemplaar, is er bij het aanschaffen van een ebook geen sprake van eigendom. Je ‘leent’ het digitale bestand. Het is niet zo dat jij eigendom wordt en dat je het bestand daarom mag verspreiden.
Ik leen de laatste tijd weer HEEL veel bij de bieb. Helaas zijn er bij ons niet zoveel Engelse YA’s te leen, maar wel een fiks aantal vertalingen. Gisteren ging ik met een zware tas naar de bieb om boeken in te leveren, maar ik zag zoveel leuke boeken dat ik met een veel zwaardere tas weer terug naar huis fietste!
Haha wat herkenbaar!
Ik vraag me af of dit ook in België bestaat! Heb er alleszins nog nooit van gehoord.
Dat weet ik niet, maar misschien niet omdat jullie bibliotheekabonnementen ook goedkoper (of gratis?) zijn?
In België bestaat het spijtig genoeg niet. Zouden ze hier beter ook invoeren. Wij krijgen dus niets als ons boek hier geleend wordt, enkel in Nederland. Wij krijgen hier dus enkel onze royalties van de bibboeken.
Yay voor de bibliotheek!
Mooie blog!
Helemaal mee eens! Ik was deze maand blij verrast met mijn LIRA uitkering! Het was niet veel, een klein bedragje maar, maar toch fijn. 😀
Ik vroeg me al een tijdje af hoe het nou zat met wat schrijvers krijgen voor uitgeleende biebboeken. Goede post, Emmy! 😀
Ik ga geregeld naar de bieb, maar dit wist ik eigenlijk niet. Ergens is het natuurlijk ook wel logisch. Nog meer reden om gewoon ieder jaar braaf het abonnement te verlengen 🙂
Ik houd echt van de bibliotheek! Ik ga er elke drie weken naartoe. In mijn woonplaats is er ook een hele grote bibliotheek met heel veel aanbod, dus dat maakt het heel aantrekkelijk om naartoe te gaan. Af en toe koop ik wel eens een eBook, maar ik wist niet dat het zo in elkaar zat! Interessant artikel!
Ik vind naar de bieb gaan helemaal niet ouderwets! Ik ben 14 en kom er bijna wekelijks. Boeken kopen is gewoon best duur en daarom is dit de perfecte oplossing! Sowieso vind ik papieren boeken veel fijner dan e-books dus in de bibliotheek kan ik echt mijn hart ophalen! 🙂
Ik ga eigenlijk nooit meer naar de bieb, maar dat komt vooral omdat ik gewoon teveel fysieke boeken heb liggen. eBooks lees ik eigenlijk ook nooit, wederom omdat ik zoveel fysieke boeken heb liggen, haha. Maar ik ben altijd voorstander geweest van de bibliotheek en heb echt pas de laatste twee jaar geen abbo meer, daarvoor wel altijd gehad en dan maakte ik er wel echt veel gebruik van.
Wat goed dat je hier een artikel over geschreven hebt! Ik wist helemaal niet dat auteurs ook een bedrag krijgen wanneer je leent bij de bieb. Ik leen ook regelmatig ebooks bij de bieb, dus ben blij dat ik onbewust een steentje bijdraag!
Legale e-books zijn er ook tweedehands (dus goedkoop) bij tomkabinet.nl. Daar krijgt de auteur ook een aandeel van de aanschafprijs.
Hmm nooit bij stil gestaan?. Misschien toch maar weer eens naar de bieb!
Mooi stuk! Ik ben wel lid van de bieb, maar ga er eigenlijk nooit heen: wel maak ik soms gebruik van de ebook-dienst want dat vind ik heel erg fijn, vooral met boeken die ik voor school moet lezen.
Wat goed zeg! Ik wist dit eerlijk gezegd helemaal niet. Ik haal best vaak boeken bij de bibliotheek om te lezen, dus ik vind het fijn om te horen dat ik daarmee dan schrijvers gewoon steun.
Ik ga sindskort weer naar de bieb! Vaak lees ik eerst een boek en als ik hem echt supersupertof vind koop ik hem misschien nog wel. Verder lees ik bijna nooit epubs. Trouwens hoe zit het dan met het lenen van een boek en ongelezen terugbrengen, want kunnen we schrijvers dan niet helpen door massaal even een boek te lenen. Dat is best een goed idee, als dat zou mogen!
In de bieb kunnen ze het natuurlijk niet controleren of een boek gelezen is, toch?
Ik leende vroeger echt héél veel, maar tegenwoordig koop ik het boek liever zodat ik het zelf in de kast kan zetten. Maar lenen is wel een ideale manier.
Mooie post!
Mijn boekje is helaas te klein voor de bieb, maar ik weet van meerdere schrijvers dat ze best verdienen aan hun leenboeken.
Een kleine kanttekening; dit geld niet voor een schoolbibliotheek. Als onderwijsinstelling hoeft een school namelijk geen leenrecht af te dragen. Als docent ben ik het er helemaal mee eens, als schrijver vind ik dat een beetje jammer.
Goed artikel, Emmy! (En hartelijk gefeliciteerd!)
@likaiar: Ik moest ook aan de schoolbibliotheken denken. En daardoor aan dit artikel:
http://www.bibliotheekblad.nl/nieuws/uitgelicht/bericht/1000007106#.VurmgGBbuME.twitter
(gedeeld door Marcel van Driel op fb op 18 maart).
Blijkbaar krijgen schrijvers nu zelfs minder inkomsten, doordat bibliotheken worden opgeheven en hun collectie naar schoolbibliotheken gaat of doordat ze samengaan met schoolbibliotheken.
Overal wordt bezuinigd, ik weet het, maar aangezien iedereen het erover eens is, dat lezen zo belangrijk is voor de ontwikkeling van kinderen, waarom wordt het schrijvers dan moeilijk(er) gemaakt om tijd vrij te maken om boeken te creëren? Bizar toch?
Ik kan trouwens een heel verhaal ophangen, waarom lezen voor iedereen belangrijk is, maar dat hoef ik hier niet te doen. Jullie weten het allemaal al 😉
Wat leuk, dat wist ik helemaal niet! Nu vind ik het ook een stuk begrijpelijk dat de bieb een relatief hoog bedrag per boek rekent wanneer je geen abonnement hebt. Ik heb in ieder geval al een hoop auteurs gesteund dit jaar, haha.
Hoera voor de bibliotheek! Ik ging er vroeger echt ontzettend vaak naar toe. De laatste tijd probeer ik een volgend bezoekje echter uit te stellen vermits ik eerst wat eigen boeken wil lezen. Ondertussen wordt mijn titel-lijstje van boeken die ik graag wil ontlenen dus steeds maar langer. 🙂
Ik heb echt precies hetzelfde 🙂
Eerst mijn stapel fysieke, gekochte boeken wat verder laten inkrimpen… Maar ondertussen hou ik wel een lijstje bij van boeken die ik later weer van de bieb wil lenen.
Haha, heel herkenbaar. Gelukkig heeft de BB Read-a-thon me iets verder geholpen met mijn gekochte, te lezen boeken, maar ik werk ook in de bibliotheek en daar zie ik iedere keer weer leuke, nieuwe (of oude) boeken binnenkomen. En dan neem ik toch weer iets mee en die moet ik dan natuurlijk eerst uitlezen 😀
Het is iets dat internationaal speelt. Toevallig verscheen donderdag dit artikel op Magical Words:
http://www.magicalwords.net/misty-massey/its-supposed-to-be-a-living/
Dat wilde ik toch even delen.
Ik houd van de bieb! Wel tijden dat ik minder heen ga, maar nu bezig met de Wetten van Magie uit de bieb 🙂
Superinteressant om te lezen! Ik wist wel dat epubs verspreiden niet mocht, maar wist niet precies hoe dat van de bieb en de inkomsten van schrijvers in elkaar zat. Nu is het helder, thanks!