De overeenkomsten en verschillen tussen high- en urban fantasy

Omdat het fantasymaand is op mijn blog, wil ik deze maand zo veel mogelijk aandacht bespreken aan (young adult) boeken binnen dit genre. Er zijn echter een tal van subgenres te vinden en de twee grootste hiervan zijn Urban- en High fantasy.

Begin dit jaar schreef ik een artikel over een overeenkomsten en verschillen tussen de twee en vandaag wil ik graag opnieuw aandacht besteden aan dit artikel. Misschien helpt het je namelijk wel om je eigen smaak te ontdekken. Gedurende de maand zal ik ook een aantal tips delen binnen diverse fantastische genres.

Ik ben gek op het fantastische genre. Of het nou YA is of juist voor volwassenen; grote kans dat ik er van zal smullen. Maar fantasy is een groot genre. Dat wil zeggen dat er heel veel verschillende uitingsvormen van zijn. Dit verdelen we weer onder in subgenres. Omdat fantasy best wel veel voorkomt in Young Adult, leek het me slim om eens dieper in te gaan op de twee meest voorkomende subgenres van dit magische genre in de jongerenliteratuur: high- en urban fantasy.

Urban fantasy is een term die je misschien kent van de urban-lijn van De Fontein. Zij geven daar boeken uit die vallen onder het urban fantasy genre en richten zich daar specifiek op de doelgroep boven Young Adult. Je hebt echter ook ‘gewoon’ Young Adult Urban Fantasy. Urban is er voor iedereen. Maar wat is het dan?

Urban fantasy is een verhaal wat zich afspeelt in onze wereld, maar waar er fantasy-elementen (in verschillende waarden) aanwezig is. Het kan zijn dat er subtiele magie is, maar het kan ook zo zijn dat een deel van de wezens op aarde mythologische wezens als weerwolven, vampiers en feeën zijn. Het maakt niet uit in welke tijd het zich afspeelt (heden, verleden of toekomst), zolang het maar op deze wereld is. Vaak heeft het een vrij stedelijke setting. Heel veel fantasy young adult valt onder deze categorie. Denk aan Twilight, denk aan The Mortal Instruments, denk aan Vampire Academie. En ga zo maar door. Stuk voor stuk spelen deze boeken zich af in onze wereld, waaraan magie (of een andere bovennatuurlijke kracht) is toegevoegd.

Maar The Mortal Instruments hebben toch ook hun eigen land/wereld? Idris?

Ja, dat klopt! Stel, de hele reeks zou zich in die wereld afspelen, dan was deze bekende serie opeens geen urban meer geweest, maar behoorde het tot het andere subgenre!

High Fantasy speelt zich namelijk af in een zelf verzonnen wereld. Bijvoorbeeld De grisha en de glazen troon. Deze werelden lijken soms op de onze, maar bezitten zo hun unieke kenmerken. Veelal heerst er een historische setting en is er sprake van lastig uit te spreken fantasie-namen. Het voordeel van een hele nieuwe wereld is dat letterlijk alles mogelijk is. Schrijvers kunnen bestaande wereldideeën compleet van boort gooien en woestijn en ijspartij naast elkaar leggen, als ze dat zouden willen. In High fantasy boeken is er vaak veel meer sprake van worldbuilding, omdat lezers een indruk moeten krijgen hoe de wereld daar in elkaar zit. Gelukkig zijn daar de kaartjes.

Wat zijn de verschillen?

• High fantasy speelt zich af in een andere – zelf verzonnen – wereld.
• Urban in onze wereld, zij het aangepast aan enige vorm van magie (in alle vormen mogelijk).
• H.F. heeft vaak een meer historische setting.
• Waar urban fantasy vaak wat moderner is.
• H F.  richt zich over het algemeen nog meer op de beschrijving van de wereld.

Wat zijn de overeenkomsten?

• In beide werelden is magie aanwezig.
• Of er zijn magische wezens.
• Het zijn beide subgenres van het fantasygenre.
• Ik vind ze beiden heerlijk om te lezen.

Beide genres trekken me enorm, al heb ik een lichte voorkeur naar urban. Waarom? Omdat ik dit makkelijk vind voor te stellen. High fantasy is – op z’n tijd – ook echt heerlijk (en ik geef ze vaak ook een hoge waardering), maar het is vaak lastiger om een niet bestaande wereld echt voor je te zien.

Ben jij een fan van een bepaalde vorm van fantasy?