Het is alweer een paar weken terug dat ik een dier besprak en ik vind het zonde als ik het weer laat liggen. Ik vind het namelijk machtig interessant om me te verdiepen in de culturele, mythologische en spirituele betekenissen van een symbool. In dit geval heb ik gekozen voor de slang.
De slang is een prachtig beest (vraag me alleen niet om er een aan te raken) met een nogal duister imago. Het was immers de duivel verkleed als slang die Eva verleidde een hap van de appel te nemen en Voldemort heeft een grote slang als huisdier. Wij zien een slang als gevaarlijk, terwijl het niet alleen maar symbool staat voor het kwaad.
Vrijwel elke mythologisch, cultureel, spiritueel of religieus pad benieuwd de slang. Ik wil eens kijken of er overeenkomsten en verschillen zijn en of ik kan uitzoeken waarom de slang zo’n slecht imago heeft.
Afgezien van de invloeden van bijvoorbeeld de bijbel, heeft de slang altijd een grote rol gespeeld in de verhalen van de mens. Samen met de draak is het een soort mythisch figuur geworden. Slangen zijn er in iedere afmeting en wat zo bijzonder aan het dier is, is dat het maar blijft groeien. (1) Als hij uit zijn huid groeit, werpt hij deze letterlijk af. Als je kijkt naar de ontwikkeling van de menselijke geest is dat precies wat wij ook ambiëren. Een leven lang leren. Een slang zou wat dat betreft een perfect symbool zijn voor de menselijke geest. Daarnaast is het een symbool voor leven, dood en wedergeboorte, wat wij al sinds de oudheid terugzien in het symbool van de ouroboros.
Dit symbool kwam voor bij de Grieken, de Azteken, de Kelten, het oude Egypte, de Chinezen… Ga zo maar door. Het is een symbool voor de kringloop van het leven en tevens het bekendste alchemistische symbool. (2).
Hermes, de Griekse God van de reizigers en boodschapper van de goden, wordt vaak in verband gebracht met alchemie, wat vooral komt door de staf die hij vast heeft (het zwaard met daaromheen gekronkeld twee slangen). Deze staf kennen wij als het symbool voor vrede, bescherming en vooral geneeskunst en de slangen hierin staan voor eenheid: een samenkomst van twee tegenpolen. Man/vrouw, zon/maan, geest/ziel en het alchemistische equivalent: zwavel/kwik. (3) Het zwaard of de staf staan voor de verbinding tussen hemel en aarde, trouwens. Het symbool met een staf met daaromheen een enkele slang kennen wij als een esculaap en dit is hét symbool voor genezing (kijk maar eens bij je huisarts).
De slang is gekozen omdat hij staat voor hergeborgen worden (de huid afwerpen), maar ook omdat een beet kan doden. Tegenpolen in één symbool.
Maar hier hebben we het dus vooral over de oudheid, waarin de slang symbool stond voor wedergeboorte, genezing, de dood en de menselijke geest. (4). Veel van ons kennen de slang alleen maar als kwaadaardig beest omdat wij in een maatschappij leven die voortgekomen is uit het christendom. In genesis verschijnt de duivel in de gedaante van een slang aan Eva en verleid haar om van de appel van kennis te eten, wat voor de zonde van de mens staat. Toch is dit niet zo zwart/wit. Een mens hunkert naar kennis en vrije wil. Hierin laat de slang juist zijn duale symboliek zien: goed en kwaad.
Toch heb ik nu vooral de positieve symbolische betekenis van de slang op een rijtje gezet. Echter zijn er in vele mythologische verhalen ook verschrikkelijke wereldslangen die de mensheid tergde. Denk bijvoorbeeld aan de reusachtige midgaardslang uit de Noorse mythologie. Dit verschrikkelijkste van alle monsters was geen lieverdje. De slang kon heel de wereld omvatten en als hij in zijn staart beet (hallo Ouroboros!), volgde er aardbevingen. (6) Ten tijde van Ragnarok strijd Thor (het goede) tegen de slang (het kwade). Wederom de strijd tussen goed en kwaad en de slang sterft door zijn eigen gif (symbool voor de dood).
Er valt natuurlijk veel meer uit te zoeken en te vertellen over de slang, maar ik wil het voor nu hier even bij laten. In allerlei mythologieën speelt de slang een rol en zo kwaadaardig is deze eigenlijk niet. Ja, het dier staat symbool voor de dood vanwege zijn gif, maar het staat ook voor groei en wedergeboorte. Het is denk ik een dier wat is ondergesneeuwd door angst, wat volledig onterecht is. Het is een bijzonder symbool dat wij veel vaker terugzien in onze huidige wereld dan wij in eerste instantie misschien doorhebben.
Wat interessant om te lezen. Ik wist helemaal niet dat het symbool van de huisarts gebaseerd is op de staf van Hermes. Zelf vind ik slangen heel interessant en prachtig. Ik lees graag meer van dit soort posts.
Volgens mij is de esculaap (stok met 1 slang) gebaseerd op het verhaal van Mozes en het volk Israël in de woestijn. Mozes houdt dan een stok met een slang er omheen omhoog. Iedereen die naar dit teken kijkt, wordt genezen.
Het verhaal staat in het Bijbelboek Numeri hoofdstuk 21.
De staf van Hermes heet een caduceus. Staat voor communicatie en ook voor genezing. Heeft ook een connectie met alchemie.
De keuze van een huisarts welk symbool hij/zij gebruikt, heeft volgens mij meer te maken met de levensbeschouwing van de desbetreffende huisarts.
👏
Zeer interessant artikel! Wel een vraagje, ik zie niet goed waar je index is (de getalletjes in de tekst zie ik wel maar waar vind ik de uitleg die er waarschijnlijk bij hoort aub)?
De getalletjes zijn de bronnen en verwijzen niet naar een index. De tekst is gewoon lopend en uitleggend.
Misschien een idee om qua slangen je meer te verdiepen in de kundalini.