Door vele auteurs, uitgevers en lezers word ik gezien als een kritische blogger. Ik kan me voorstellen dat dit (beginnende) auteurs best af kan schrikken. Misschien lezers ook wel, omdat ik over elk boek wel wat te zeuren lijk te hebben. Maar weet je waarom ik dit doe? Omdat ik vind dat je alleen echt eerlijk kan vertellen wat je van een boek vind, als je ook de mindere kanten durft te benoemen. Kritisch zijn is oké.
Ik lees veel. Jullie kunnen het aan mijn goodreadschallenge zien; de 300 ga ik vermoedelijk nog wel aantikken dit jaar. In principe ben ik er zelfs al overheen, omdat ik dit jaar ook veel boeken opnieuw heb gelezen. Goodreads telt deze namelijk niet mee. Het gevolg van heel veel boeken lezen is dat je veel vergelijkingsmateriaal hebt en ook kritischer gaat zijn ten opzichte van bepaalde elementen in boeken. Waar een blogger die misschien minder leest een element misschien kei origineel vindt, heb ik het misschien al vier keer eerder gezien. Dat kan zowel fijn zijn als lastig.
Vandaag wil ik deze blogpost met jullie delen omdat er heel veel bloggers bijgekomen zijn en ik mijn ervaringen graag met jullie wil delen, maar ook een kijkje in de zon en maan keuken wil geven. We leren immers heel veel van elkaar.
Toen ik begon met het schrijven van stukjes over de boeken die ik las, vond ik dat best lastig. Wat moest ik precies vertellen? Hoe veel van het verhaal mocht ik verklappen? Welke toon is het interessants voor jullie, maar ook voor uitgevers? Hier heb ik best wel lang naar moeten zoeken, en ik denk ook dat ik bij iedere recensie dingen bijleer. Zelf ervaar ik mijn meest kritische recensies als de beste, omdat ik daar over het algemeen, het beste weet te verwoorden wat een boek bij mij heeft losgemaakt.
Mijn toon
Ik probeer jullie als lezer het gevoel te geven dat een vriendin (ik) jullie vertel over een boek dat ik heb gelezen. Ik streef niet naar een literaire recensie die je in de krant zou lezen, maar ik wil jullie op informele toon vertellen over een boek. Bijna alsof ik bij je op de bank zou zitten. Het is daarom belangrijk voor mij om eerlijk te zijn. Als ik gemaakt enthousiast zou zijn over een boek, dan zouden jullie daar meteen doorheen prikken. Het verwoorden van je gevoel en beleving vind ik beste lastig, zeker bij de ‘wel leuk’ boeken, maar dat maakt het juist zo tof om blogger te zijn; steeds weer een manier vinden om te vertellen waarom jullie ook iets zouden moeten lezen. Ik zie het als een uitdaging om ook de boeken die ik minder leuk vond op dusdanige manier met jullie te bespreken, dat het jullie misschien toch zal aanspreken. Want mijn smaak hoeft de jouwe niet te zijn; jullie mogen het namelijk compleet met mij oneens zijn. Brandt maar los met die discussies waarom het boek juist wel/niet tof was.
Meelezende uitgevers en schrijvers
Het meest spannende van het plaatsen van een kritische recensie vind ik wanneer ik hem doorstuur naar auteur of uitgever. Gaat hij/zij er wel goed mee om? Wordt mijn feedback gewaardeerd? Op de kunstacademie heb ik moeten leren hoe je moet omgaan met kritiek, maar niet iedereen krijgt daar begeleiding in. Ik heb altijd het beste met iemand voor en hoop dat ik met mijn recensie een schrijver of uitgever kan helpen te verbeteren. Belangrijk is dan ook altijd dat je gebruik maakt van opbouwende kritiek, voorzien van heldere argumenten. Nu hoef je niet letterlijk te noemen dat die ene fout op pagina 30 het hele boek verpest (dat kan je ook gewoon doorgeven aan de uitgever), maar je zou wel kunnen vermelden dat een inconsistentie in het verhaal het leesplezier bij je wegnam. De manier waarop je iets brengt is heel belangrijk en kan je recensie maken of breken. ‘Dit boek is leuk/stom’ is geen argument. Vertel wat er dan zo goed aan is of wat het lezen voor jou nou minder plezierig maakte. Denk kritisch na over wat je wil vertellen en overbrengen aan je lezers, en hou hier rekening meer dat je geen auteurs of uitgevers aanvalt. Je hebt het over het boek, niet over de maker daarvan.
Zeker als je een boek hebt gekregen, is het soms lastig om kritisch te zijn. Ik snap best dat je dan het gevoel kan hebben dat je positief ‘moet’ zijn, omdat je iets gratis hebt gekregen. Nee. Een uitgever wil dat een boek onder de aandacht wordt gebracht. Zij willen ook eerlijk weten of dit boek een topper is, of misschien een minder goede keuze. Het zou raar zijn als alle recensenten een boek 5 sterren geven, maar de verkoop echt vies tegenvalt, toch?
Ik ben zelf vaak kritischer naar boeken die door Nederlandse schrijvers worden uitgegeven, zeker bij self-publishing. Dat betekent niet meteen dat die boeken slechter zijn, maar misschien hebben ze gewoon net wat meer werk nodig. Schrijvers waarderen je eerlijkheid daarin meestal, omdat zij zelf ook willen groeien als schrijver. Ik hoop namelijk dat ik als blogger een bijdrage kan leveren in de verbetering van de boekenmarkt. Alle kleine beetjes helpen!
Ook ‘negatieve’ recensies helpen om het boek onder de aandacht te brengen.
Als blogger is het niet perse je doel om een perfecte en mega enthousiaste recensie te plaatsen waardoor iedereen meteen naar de boekhandel rent om het boek te kopen. Zoals ik al zei; mensen prikken door nep-enthousiasme heen. Vergeet namelijk niet dat een kritische recensie het boek ook onder de aandacht brengt. Lezers vragen zich af of zij het er mee eens zullen zijn en zullen het boek ook eerder ‘zien’ liggen in de boekhandel. Als bloggers ben jij van invloed op de verspreiding van een boek. Een kritische recensie hoeft daarom ook niet te betekenen dat mensen het boek daarom niet gaan kopen. Het kan gebeuren, natuurlijk. Maar de kans is groot dat je lezers het boek misschien niet eens hadden gezien als jij het niet besproken had. Durf dus eerlijk te zijn.
Ik hoop dat ik met deze tips (beginnende) boekrecensenten heb kunnen motiveren om kritisch te zijn. Je hoeft niet alle boeken mooi te vinden, ook al heb je het boek misschien gekregen. Wees eerlijk en geef met sterke argumenten aan waarom je iets wel of niet goed vond. Je zult zien dat je als recensent ook meer grip op je mening gaat krijgen en aantrekkelijkere reviews gaat schrijven. Heel veel succes!
Heb jij nog tips voor het recenseren van boeken? Of heb je een vraag? Laat deze dan achter bij de comments!
Helemaal eens, aan een oneerlijke recensie heb je niks! Als blogger zelf ook niet want een verhaal bij elkaar verzinnen dat een boek leuk is terwijl je het 10 keer niks vond lijkt me vrij lastig!
Helemaal mee eens! Top dat je dit deelt met iedereen 🙂
Leuk artikel! Ik vind het heel tof dat je er open over schrijft en je kritische recensies vind ik juist fijn, want als iedereen schrijft dat een boek ‘fantastisch is’ zonder enige uitleg dan heb ik er weinig aan!
Helemaal mee eens dat je kritisch mag zijn!
Hoe doe jij dat met boeken die echt he-le-maal tegenvallen? Het komt gelukkig niet vaak voor, maar ik heb wel eens gehad dat ik echt moest gaan graven of ik nog iets positiefs vond om erover te zeggen. Dat boek heb ik dan ook niet op mijn blog besproken.
Ik schrijf dan toch een stukje over zo’n boek. Als een soort waarschuwing misschien: lees dit boek maar niet…
Het is wel minder leuk om te schrijven natuurlijk 😛
Zelf ben ik ook nog zoekende naar een goede toon voor mijn recensies, maar als ik vergelijk met recensies die ik een paar jaar geleden heb geschreven, ben ik toch wel tevreden over mijn vooruitgang 🙂 Volgend jaar nog meer lezen en schrijven!
Er is altijd wel iets positiefs te zeggen, denk ik. Ik probeer me dan voor te stellen hoe het boek is voor mensen die het boek wel fantastisch vinden. Helpt me altijd!
Ik sluit mezelf volledig aan bij jouw blogpost 🙂
Dit vind ik echt heel sterk, vooral het laatste punt is een hele goeie! Daar heb ik vaak nog wel eens moeite mee, maar het gaat uiteindelijk inderdaad om de aandacht die het boek krijgt, positief of negatief.
Goed om hier even over na te denken! Ik schrijf mijn recensies nu echt meteen nadat ik het boek uitheb, aangezien na een lange tijd bijna alleen de punten in mijn hoofd zitten… Ik vind het inderdaad wel lastig om goed te formuleren wat er precies minder goed is aan een boek. Maar, ik probeer het!
Ik schrijf weinig recensies omdat ik het erg moeilijk vind maar jouw blog stimuleerd wel om het te blijven proberen en ik vind het fijn om nog eens te horen dat kritiek best mag.
Ik vind het zelf ook altijd pijnlijk als ik in de bibliotheek mijn tante raad geef over boeken en ik dan een boek moet afkeuren. Maar niet alle boeken kunnen je gewoon zoveel boeien of zo geweldig liggen. Ik heb zelf meer positieve recensies en weinig negatieve, maar dan ben ik ook weer eerlijk. Ik denk ook gewoon dat het gewoon superbelangrijk is om eerlijk te zijn, want anders hebben mensen niks aan je boekenblog en je mening en je recensies
Het is mij opgevallen dat boekbloggers vaak wel wat kritische punten weten aan te stippen, maar die kritiek uiteindelijk niet of nauwelijks mee laten wegen in hun eindoordeel. Zo krijgt een boek uiteindelijk alsnog drie of soms zelfs vier sterren, terwijl er behoorlijk wat op aan te merken viel. Dat vind ik raar. Komt een beetje over als: ‘Sorry dat ik een mening heb, dus hier heb je alsnog vier sterren.’
De enige manier om betere boeken in het schap te krijgen is door de mindere af te wijzen. Ik zou dus zeggen: hoera voor kritische boekbloggers!
Kritiek en een hoge beoordeling kunnen best wel samen. Er spelen natuurlijk meer punten mee. Hier zal ik binnenkort eens verder op in gaan 😉
Ik vind het soms nog best lastig om een eerlijke recensie te schrijven zoals jij wel durft. Wat mij helpt om een goede en eerlijke recensie te schrijven is de gedachten die ik tijdens het lezen heb op te schrijven. Wanneer ik dan achteraf een recensie schrijf blader ik even door het boek om het gevoel wat ik had tijdens het lezen weer op te roepen. Ook kijk ik even naar mijn “aantekeningen” en dan weet ik precies wat ik wil schrijven.
Ik mail mezelf vaak gedachten over het boek tijdens het lezen. 🙂
Mooie geschreven, ik vind het nog wel lastig om kritisch te zijn. Maar dat ga ik wel meer proberen.
Heel mooi verwoordt Emmy, ik denk dat je iedereen motiveert om toch weer net iets kritischer te zijn.
Ik ben zo iemand die tijdens het lezen bepaalde bedenkingen in een schriftje neerpent. Een recensie schrijf ik doorgaans ook snel na het uitlezen van het boek. Op dat moment zit ik nog in de sfeer van het boek én kan ik de gevoelens die het bij me oproept makkelijker neerpennen. Ik ben steeds eerlijk in mijn mening maar probeer wel telkens zowel de voor -als nadelen te benadrukken. Uiteraard vind ik het leuker om een positieve recensie te schrijven, aan zo’n boek heb ik immers veel plezier beleefd. Maar als een boek tegenvalt dan ga ik daar natuurlijk niet om liegen, ik zal echter wel mijn uiterste best doen om uit te leggen waarom dat ene boek me niet goed lag.
Echt een interessant stuk, Emmy. Het blijft voor mij lastig om recensies te schrijven, zeker met ‘wel leuk’ boeken ja. Wat hoe beargumenteer je dat? Verder vind ik jouw recensies wel heel betrouwbaar, als ik twijfel om een boek te kopen zoek ik eerst altijd jouw recensie op!
En inderdaad, ook negatieve publiciteit is publiciteit. Ook voor boeken.
Ik ben het er helemaal mee eens! Toevallig heb ik een net een soortgelijke blog online gezet, maar dat ging meer over boeken die ik overhyped vind. De reacties daarop verschillen ook heel erg, omdat ik soms ook vrij kritisch kan zijn, zker wat betreft die boeken waar sommige mensen zo dol op zijn! Persoonlijk vind ik het juist leuk om al die verschillende meningen te zien over een boek. Zeker als mensen een boek helemaal geweldig vinden en die paar mensen dan weer niet ?
Ja dat vind ik ook. Dat houdt de boel lekker levendig.
Ik lees jou recenties net zo graag omdat ze altijd goudeerlijk zijn.
Ik heb zelf weinig tot geen problemen om een slechte recentie te schrijven, maar durf ook toegeven dat ik me al eens kan vergissen. Zo vond ik het eerste deel van grisha trilogie vreselijk overroepen. Maar deel twee was ik dan weer gek op.
Ik deed onlangs mee met een leesgroep voor een nieuw boek dat we gratis mochten lezen en iedereen vond het boek schitterend. Ik vond het maar zo zo en er zou nog een goede redactie op moeten gebeuren. Dat heb ik dan ook maar gezegd. Helpt toch niets om te zitten zeggen dat het boek super is terwijl er zelfs fouten in het plot zitten. Daar help je niemand mee. De lezers niet en de auteur zeker niet.
Ik vind kritisch zijn belangrijk, want eerlijk zijn over een boek is belangrijk, zeker als je het minder vond. Zo kan een auteur zich, door middel van jouw feedback verbeteren. Al neemt het niet weg dat ik het soms wel lastig vind ik kritisch te zijn. Ik voel me dan zo lullig, haha. Heeft iemand zo z’n best gedaan op een boek en dan ga ik zeggen wat er allemaal mis mee is, haha
Wat jij er minder leuk aan vindt. Het hoeft natuurlijk niet zo te zijn dat het daadwerkelijk mis met het boek is, toch?
Ik probeer wel kritisch te zijn als ik recensies schrijf, al zit ik soms wel even te puzzelen met hoe ik het ga verwoorden. Ik heb er nog maar een klein aantal geschreven, omdat ik me ook focus op andere onderwerpen op mijn blog, maar ik denk dat er na een tijdje wel een stijgende lijn in te zien valt 🙂
[…] er ook voor bloggers invloeden van buitenaf op de recensies. Zo schreef Emmy pas een artikel over waarom je kritisch mag zijn, iets wat in sommige gevallen moeilijk kan zijn, maar wat toch echt belangrijk […]
Beste Emmy,
Kan/mag ik jouw afbeelding hierboven, Het is oké om kritisch te zijn, rechtenvrij gebruiken als illustratie bij een artikel in ons parochieblad?
Ja, dat is prima.