Zo maak je een goed begin van je (lees) schooljaar

De scholen zijn weer begonnen! En daarmee komen de ook verplichtingen op het gebied van lezen. En ik weet als geen ander hoe frustrerend dit kan zijn: ik heb echt draken van boeken gelezen op de middelbare school en raakte mijn plezier in lezen bijna kwijt. Gelukkig had ik een moeder die mij bleef motiveren en had ik lezende vriendinnen waarmee ik tips kon uitwisselen. De bibliotheek was echt mijn redding toen. Na de middelbare is alles helemaal goed gekomen omdat Young Adult boeken toen langzaam opkwamen.

Om het even in een kader te zetten: toen Twilight uitkwam was ik een jaar of 15. Mijn vriendinnen en ik waren natuurlijk meteen hooked. Verder lazen we de Stravaganza serie en Harry Potter. Elk jaar wachten op een nieuw deel was onderdeel van ons leven. Oh, en ik was een groot fan van Darren Shan! In de 3e klas ging ik met vriendinnen naar mijn eerste boekpresentatie ooit, in Rotterdam. Ik herinner me nog dat iemand me een mailtje stuurde dat hij naar Nederland kwam en toen heb ik de boekhandel gebeld of ik mocht komen. Maar goed, dat terzijde. Het is niet relevant voor mijn tips om je schooljaar op het gebied van lezen goed te beginnen. Hierbij mijn tips voor leerlingen én leraren!

Tijd voor tips!

• Kies boeken die je aanspreken. Als ze niet op je leeslijst staan, ga dan in overleg met je docent. Wellicht mag je hem niet laten meetellen, maar voor jezelf lezen is heel erg goed en leerzaam.
• Wees ervan bewust dat docenten niet alle boeken kennen.
• Met maar 15 minuten lezen per dag kom je een heel eind. Zo leer je jaarlijks 1000 nieuwe woorden. DUIZEND!
• Wacht niet tot de deadline maar hak je boek in stukjes (niet letterlijk alsjeblieft). Lees bijvoorbeeld 1 hoofdstuk per dag of 100 pagina’s per week. Begin meteen met lezen.
• Je bent onder de 18 gratis lid van de bieb. Daar kan je online ook boeken lezen of luisteren. Ideaal voor wanneer je een dik boek te pakken hebt of het boek is uitgeleend in de bibliotheek.
• Dun wil niet altijd zeggen dat je makkelijk door het boek heen komt. Dunne boeken zijn vaak moeilijker, omdat er een heel verhaal in weinig tekst overgebracht moet worden.
• Je hebt wel speciale novelles voor jongeren (kluitman novelles, blossom books shorties, Best of YA XS). Als je dan een dun boek wilt lezen (in de onderbouw), pak dan deze en niet Het gouden ei.
• Als je een leuk boek hebt over onderwerpen die je aanspreken, dan heb je meer leesplezier en leest het ook makkelijker.
• YA boeken zijn speciaal geschreven voor jongeren. Er zijn veel YA boeken die qua thematiek niet onderdoen aan literatuur.
• Soms is het fijn om eens wat anders te lezen.
• Zorg dat je samen met één of meerdere klasgenoten hetzelfde boek mag lezen en bespreken. Dit is niet alleen gezellig, maar zorgt ook voor een betere verwerking.
• Wil je een boek (van de lijst) lezen maar is het niet beschikbaar in de (school)bieb? Koop het dan tweedehands via marktplaats of bij de kringloop.

Voor docenten, ouders en leesbevorderaars

• Teer niet op de oude vertrouwde leeslijst van vroegah. Er komt gemiddeld 1 boek per maand bij en daarmee lopen leerlingen heel veel toffe boeken mis. Er is méér.
• Geef leerlingen de ruimte om iets te lezen wat je zelf niet kent. Laat ze je overtuigen waarom ze het willen lezen. En nog leuker: lees zelf mee!
• Breng boeken van de lijst in verband met de tijdgeest. Ik heb destijds nog het vak letterkunde gehad en door uit te leggen waarom iets destijds belangrijk was (omdat het een bepaalde ontwikkeling in de maatschappij liet zien bijvoorbeeld), kreeg het een doel.
• Een boekverslag schrijven is zooooooo 2002. Er zijn zo veel andere manieren om te reflecteren op een boek. Leeskringen, vlogs, schrijfopdrachten, betogen, discussies… Denk buiten de box.
• Lees zelf ook. Goed voorbeeld doet goed volgen.
• Spreek nooit denigerend over een bepaald genre. Natuurlijk wil je brugklassers van Het leven van een loser afhalen, maar het werkt niet door ze de indruk te wekken dat wat ze wél lezen niet oké is.
• Sommige leerlingen zijn nog niet toe aan (jeugd)literatuur. Probeer eens een graphic novel, dichtenbundel, kort verhaal of non-fictie. Dit ligt sommige jongeren beter.
• Zorg voor voldoende boeken in de omgeving. Thuis. In het lokaal. In de schoolbibliotheek.
• En denk niet dat het verschaffen van biebpasjes zónder een schoolbieb te hebben zoden aan de dijk zet. De drempel voor de niet-lezer is dan alsnog véél te hoog.
• Lees veel voor. Ja, óók aan 16-jarigen
• Promoot veel boeken door ze te laten zien en ze te bespreken. (Ik <3 lesbezoeken)
• Gebruik 3pak, Nederland Leest (junior), de lijsters of andere jaarlijkse acties om met de hele klas hetzelfde verhaal/boek te lezen.

Hopelijk kan je iets met deze tips. Ik wens je een heel fijn schooljaar en als je nog een tips hebt voor anderen, laat dan vooral een reactie achter.