Een paperback ontleed

Voor iedereen die al tranen in de ogen krijgt bij een geknakte rug: sorry. Misschien moet je dan niet verder gelezen. In deze blogpost is er een boek mishandeld. Maar wel met zorg. Het ging om een misdruk van Wat jij niet ziet.

Ik wilde al een tijdlang een serie van blogposts maken waarin ik allerlei onderdelen van een boek uitlicht. Ik heb namelijk tijdens mijn studie illustratie de minor boek maken gedaan en ik heb dus leren boekbinden. Maar ik kan daarom dus ook een boek ontleden. En omdat ik het zo leuk vind om kennis te delen, besloot ik er maar mee te beginnen.

Ik heb gekozen om te beginnen met de paperback, omdat dit een van de meest voorkomende boeken in ons land is. Dat wil echter niet zeggen dat elke paperback op precies dezelfde manier in elkaar zit.

Ik heb voor deze ontleding een misdruk gebruikt. Dit boek mist een aantal pagina’s, waardoor het geen zin heeft om er een ander mee bij te maken.

Op de foto is het wat lastig te zien, maar deze paperback heeft een stevig gelijmde rug en een stevige papiersoort als omslag. Voor zover ik kan zien zit er geen extra laag plastic over het papuer en is er gebruik gemaakt van relief. In dit geval zijn er stippen in het papier geperst, waardoor je ze kan voelen.

Paperbacks kunnen ingelijmd worden, maar ook ingenaaid, of een combinatie van de twee. In dit geval is het een combinatie van naaien en lijmen geweest, waardoor er een heel stevige constructie is ontstaan. Bij dit soort paperbacks is het lastig om de rug te knakken, zo stevig zijn ze.

Maar worden als die 300 tot 400 pagina’s dan gewoon – hatseflats – tegen de rug gelijmd en genaaid? Nee. Een boek bestaat meestal uit katernen. Dit zijn bundels papier van x pagina’s. Een soort miniboekjes die samen een boek vormen. Vaak is het vooral in hardcovers goed te zien; je ziet dan allemaal pakjes papier zitten. Bij paperbacks zie je die vaak minder goed en bij deze editie al helemaal, maar ze zijn er echt!

Dit boek is ingenaaid. Dat wil zeggen dat ze door middel van naald en draad het binnenwerk aan de kaft hebben genaaid. Aan de kaft zitten vrijwel altijd twee pagina’s gelijmd, dit noem je schutbladen en die zorgen ervoor dat je kaft netjes om het binnenwerk blijft. Als je bovenstaande lijn door zou snijden, dan kan je kaft en binnenkant vrij gemakkelijk lostrekken.

Zo dus. Dit is de kaft plus twee bladen, welke aan de kaft zijn bevestigd. De rest van het boek was vastgenaaid aan die twee pagina’s en vastgelijmd aan de rug van de kaft. Boekbinderslijm is bijzonder sterke lijm.

En dan hou je dus het binnenwerk over. Dit blijft netjes in elkaar zitten, omdat het nog steeds vastgelijmd zit op de rug.

Het was even zoeken, maar ik heb een katern gevonden. Als je deze vervolgens los haalt, dan vallen de pagina’s niet uit elkaar; ze zijn in een bundeltje genaaid.

En dat bundeltje blijft in orde.

Als je twee of drie pagina’s uit het boek trekt, dan vallen ze wél meteen uit elkaar. Het katern is immers niet meer compleet.

Deze paperback is bijzonder stevig. Zelfs nu ik aardig wat los heb gehaald, laten er in midden geen pagina’s los. En de rug is nog steeds behoorlijk lastig om te knikken.

Benoemde termen:

• Kaft – buitenkant van een boek. Vaak van een stevigere papiersoort/karton.
• Paperback – boek met een slappe omslag.
• Katernen – Bundels papier waaruit een boek wordt opgebouwd.
• Rug – De kant van het boek die je ziet als je hem in de kast zet.
• Ingenaaid –  Papier aan elkaar genaaid.
• Ingelijmd – Papier aan elkaar gelijmd.
• Schutblad – Bladzijden die gebruikt worden om het binnenwerk aan de kaft te bevestigen. Beter zichtbaar bij een hardcover.

Welk soort boek zal ik de volgende keer ontleden?